پیشینه و مبانی نظری دیابت
مباحث نظری دیابت
مقدمه
دیابت نه تنها به عنوان یک بیماری شایع بلکه یک مشکل بزرگ بهداشتی است که در دنیای معاصر پراکندگی گستردهای پیدا کرده است و در حال حاضر نه تنها نشانهای از توقف آن به چشم نمیرسد بلکه به شدت در حال افزایش است . هر چند در سالهای اخیر تحقیقات زیادی در ابعاد مختلف همه گیر شناختی این بیماری انجام شده است ، اما هنوز دانش موجود در مورد چگونگی توزیع و عوامل تعیین کننده آن ناکافی است . متاسفانه در کشور ما آمار دقیقی از مبتلایان به دیابت وجود ندارد و به شیوع روز افزون و مشکلات بهداشتی ، اجتماعی و اقتصادی آن توجه کافی و در خور صورت نگرفته است .
در حال حاضر با توجه به آمارهای جهانی و متغیرهای موثر در ابتلا به این بیماری نظیر افزایش امید به زندگی ، تغییر در شیوههای زندگی سنتی به سوی مدرن ، تغییر در عادتهای غذایی ، کمی فعالیتهای بدنی ، و افزایش چاقی به نظر میرسد در ایران بالغ بر 3میلیون نفر به این بیماری مبتلا باشند که حدود 90 % آن دیابت شیرین نوع 2 ( دیابت شیرین غیر وابسته به انسولین ) است که افراد بالای سن 30 سال را گرفتار میسازد ( ریجیسینگهانی ، 1381 ).
هر فردی در عمل ممکن است به بیماری دیابت مبتلا شود و این گرفتاری به میزان سالهای عمر ، جنسیت ، نژاد و یا موقعیت اجتماعی او بستگی ندارد . بیماری قند بر خلاف بیماریهای دیگر نظیر فلج اطفال ، سل و ذات الریه و . . . در حال ریشه کن شدن نیست بلکه بر عکس ، هر سال بر میزان شیوع آن در میان افراد انسانی افزوده میشود و تعداد کسانی که سالانه به این بیماری مبتلا میشوند در حال افزایش است . ( هنری دالجر ، 1368 ).
دیابت از تعریف تا واقعیت
جهان درحالی وارد قرن ۲۱ شد كه بیش از ۱۴۰ میلیون نفر مبتلا به بیماری دیابت بودند . در این میان ، سهم كشور ما حدود ۵ / ۳ تا ۴ میلیون نفر دیابتی است . روز جهانی دیابت - ۲۱ آبان ماه - درحالی به پایان رسید كه فدراسیون جهانی دیابت اعلام كرد هزینههای كنترل و درمان دیابت ۱۰ درصد بودجهِ ملی بهداشت جوامع را به خود اختصاص میدهد و نیمی از آن صرف درمان عوارض مزمن دیابت میشود . دكتر اسدالله رجب ، رئیس انجمن دیابت ایران نیز اعلام كرد سالانه ۹۰۰ میلیون دلار ( بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان ) صرف هزینههای درمانی دیابت در كشور میشود . این درحالی است كه متخصصان و كارشناسان پیوسته از روند رو به رشد بیماری دیابت در كشورمان به عنوان شایع ترین بیماری غدد درون ریز در دهههای اخیر هشدار میدهند . با این همه گزارشهای رسمی از شیوع ۵ درصدی بیماری دیابت در ایران خبر میدهد . افزون بر این ، بیماری دیابت در ردیف سه عامل اول مرگ و میر در دنیا است . بیماری زایی این عارضه چه از نظر هزینههای درمانی و چه از جهت ازكارافتادگی ، بسیار